KWALIFIKACJA WOJSKOWA ZAMIAST POBORU

CO TO JEST KWALIFIKACJA WOJSKOWA
I CO WARTO O NIEJ WIEDZIEĆ?

    Stosownie do postanowień art. 1 pkt 14 (znowelizowany art. 35 ust. 4) ustawy z dnia 9 stycznia 2009 roku o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 22, poz. 120) minister właściwy do spraw wewnętrznych i Minister Obrony Narodowej określają corocznie termin ogłoszenia kwalifikacji wojskowej i czas jej trwania na terytorium państwa oraz roczniki i grupy osób podlegających stawieniu się w celu spełnienia tego obowiązku. Minister właściwy do spraw wewnętrznych sprawuje także zwierzchni nadzór nad przeprowadzeniem kwalifikacji wojskowej art. 1 pkt 15 (znowelizowany art. 37 ust. 1 powołanej ustawy).

Kwalifikacja wojskowa ma na celu weryfikację młodych ludzi pod kątem ich predyspozycji i stanu zdrowia psychofizycznego dla potrzeb czynnej służby wojskowej.

KTO PRZEPROWADZA KWALIFIKACJĘ WOJSKOWĄ?

    Kwalifikację wojskową przeprowadzają wojewodowie przy współudziale szefów wojewódzkich sztabów wojskowych oraz starostów, wójtów, burmistrzów (prezydentów miast).

    Zadania w zakresie przedsięwzięć związanych z kwalifikacją wykonywane są także przez autonomiczne i niezależnie od siebie działające wojewódzkie i powiatowe komisje lekarskie, powoływane przez wojewodów, które w drodze decyzji administracyjnej orzekają o kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej. W przypadku braku możliwości ustalenia stopnia zdolności do czynnej służby wojskowej – osoby stawiające się do kwalifikacji wojskowej kierowane są na badania specjalistyczne lub obserwację szpitalną.

    W trakcie kwalifikacji wojskowej, wszystkim osobom stawiającym się do niej zakładana jest ewidencja wojskowa i wydawane są książeczki wojskowe. Założenie ewidencji i wydanie wojskowych dokumentów osobistych należy do wojskowego komendanta uzupełnień lub jego przedstawiciela.

OBOWIĄZEK STAWIENIA SIĘ DO KWALIFIKACJI WOJSKOWEJ

    Kwalifikacji wojskowej podlegają:
  • 19 – letni mężczyźni oraz mężczyźni urodzeni w latach wcześniejszych (do 5 lat wstecz – czyli do 24 roku życia), którzy w latach poprzednich nie stawali do poboru,
  • ci, którzy uznani zostali ze względu na stan zdrowia za czasowo niezdolnych do odbycia służby wojskowej oraz którzy złożyli wnioski o ponowne ustalenie zdolności do czynnej służby wojskowej, o ile nie zostali wcześniej przeniesieni do rezerwy,
  • kobiety urodzone w odpowiednich latach, które w danym roku szkolnym kończą naukę w szkołach medycznych i weterynaryjnych oraz na kierunkach psychologicznych,
  • studentki wyższych szkół morskich, które złożyły pisemny wniosek do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) o wezwanie ich do kwalifikacji wojskowej wraz z zaświadczeniem rektora wyższej szkoły morskiej o pobieraniu nauki w tej szkole oraz jego zgodą na odbywanie zajęć wojskowych. Powyższy wniosek, zainteresowane studentki, składają za pośrednictwem wojskowego komendanta uzupełnień właściwego ze względu na siedzibę wyższej szkoły morskiej,
  • do kwalifikacji wojskowej przystąpić mogą również ochotnicy (bez względu na płeć), którzy ukończyli 18 lat życia.

    Obowiązek stawienia się do kwalifikacji wojskowej obejmuje stawienie się przed wójtem lub burmistrzem (prezydentem miasta), powiatową komisją lekarską oraz wojskowym komendantem uzupełnień (w czasie kwalifikacji wojskowej ww. organy urzędują w jednym lokalu).

     Osoby wzywane do kwalifikacji wojskowej obowiązane są zgłosić się na wezwanie w miejscu i terminie określonym w wezwaniu, zabierając ze sobą:
  • dowód osobisty lub inny dokument pozwalający na ustalenie tożsamości - w celu okazania go wójtowi lub burmistrzowi (prezydentowi miasta),
  • posiadaną dokumentację medyczną - w celu przedstawienia jej powiatowej komisji lekarskiej,
  • aktualną fotografię o wymiarach 3 x 4 cm bez nakrycia głowy - w celu przedstawienia wojskowemu komendantowi uzupełnień.
  • dokumenty stwierdzające poziom wykształcenia lub pobierania nauki - w celu przedstawienia wojskowemu komendantowi uzupełnień.
  • potwierdzenie zgłoszenia się do rejestracji - w celu przedstawienia wojskowemu komendantowi uzupełnień.

    Nieotrzymanie wezwania imiennego nie zwalnia osób do tego zobowiązanych od konieczności stawienia się do kwalifikacji wojskowej ponieważ o miejscu i terminie jej przeprowadzania na danym terminie informują także rozplakatowane obwieszczenia.

    Osoba , która z ważnych przyczyn (np. składanie egzaminu maturalnego) nie może stawić się do kwalifikacji wojskowej w wyznaczonym terminie i miejscu, winna zgłosić ten fakt do wójta lub burmistrza (prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce pobytu stałego lub pobytu czasowego trwającego ponad 3 miesiące, który wskaże inny termin stawiennictwa. W razie nieuzasadnionego niezgłoszenia się do kwalifikacji wojskowej osoby do tego zobowiązanej, wójt lub burmistrz (prezydent miasta) ma obowiązek nałożyć na tę osobę grzywnę albo zarządzić przymusowe jej doprowadzenie do kwalifikacji wojskowej przez Policję.


ORZEKANIE O ZDOLNOŚCI DO CZYNNEJ SŁUŻBY WOJSKOWEJ

    W trakcie badań lekarskich podczas kwalifikacji wojskowej osoby poddane tym badaniom mogą zostać uznane jako zdolne pod względem fizycznym i psychicznym do czynnej służby wojskowej – kategoria zdolności „A” - zdolny do czynnej służby wojskowej, co oznacza zdolność do odbywania:
  • zasadniczej służby wojskowej,
  • nadterminowej zasadniczej służby wojskowej,
  • zajęć wojskowych w czasie trwania studiów wyższych,
  • przeszkolenia wojskowego,
  • okresowej służby wojskowej,
  • ćwiczeń wojskowych,
  • zasadniczej służby i szkolenia w obronie cywilnej,
  • służby wojskowej pełnionej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny,
  • służby zastępczej.

    Niektóre osoby, mogą zostać uznane przez powiatową komisję lekarską za czasowo niezdolne do czynnej służby wojskowej (kategoria zdolności „B”). Kategoria zdolności „B” oznacza przemijające upośledzenie ogólnego stanu zdrowia albo ostre lub przewlekłe stany chorobowe, które w okresie do 24 miesięcy od dnia badania rokują odzyskanie zdolności do służby wojskowej.

    Powiatowe komisje lekarskie mogą także orzec brak zdolności do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju (kategoria „D”).

    Osoby uznane na mocy prawomocnego orzeczenia powiatowej komisji lekarskiej jako trwale i całkowicie niezdolne do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju oraz w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny (kategoria zdolności „E”) - nie podlegają w ogóle obowiązkowi czynnej służby wojskowej, a w związku z tym nie zostaną ujęte w ewidencji wojskowej. Osoby te będą także posiadały uregulowany stosunek do służby wojskowej.

    Powiatowe komisje lekarskie wydają orzeczenia o zaliczeniu do jednej z ww. kategorii zdolności do służby wojskowej na podstawie przeprowadzonych przez lekarzy wchodzących w skład tej komisji badań. Skład orzekający komisji lekarskiej bierze także pod uwagę dostarczoną przez osobę podlegającą badaniu dokumentację medyczną. Jeżeli zaistnieje taka potrzeba przewodniczący komisji lekarskiej może skierować daną osobę na badania specjalistyczne (w tym także psychologiczne) oraz na obserwację szpitalną.

    Badania lekarskie w trakcie kwalifikacji wojskowej, badania specjalistyczne i obserwacja szpitalna, na które może skierować przewodniczący komisji lekarskiej są obowiązkowe. Na osobie wezwanej do kwalifikacji ciąży także obowiązek przedstawienia komisji lekarskiej posiadanej dokumentacji medycznej, w tym wyników badań specjalistycznych przeprowadzonych w ciągu 12 miesięcy przed dniem stawienia się do kwalifikacji wojskowej.

    Każde orzeczenie wydane przez powiatową komisję lekarską nie ma mocy obowiązującej przez okres 14 dni od dnia jego wydania. W związku z tym, od takiego orzeczenia można się pisemnie odwołać w tym okresie do wojewódzkiej komisji lekarskiej za pośrednictwem powiatowej komisji lekarskiej, która orzeczenie wydała. W takiej sytuacji przewodniczący wojewódzkiej komisji lekarskiej może wezwać na posiedzenie wojewódzkiej komisji lekarskiej osobę odwołującą się, poddać ją kolejnym badaniom lekarskim, zażądać przedstawienia posiadanej dokumentacji medycznej, a także skierować tę osobę na badania specjalistyczne (w tym psychologiczne) oraz na obserwację szpitalną.


Podstawy prawne:

  • Ustawa dnia 9 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 22, poz. 120);
  • Rozporządzenie z dnia 23 lutego 2009 r. w sprawie przeprowadzenia kwalifikacji wojskowej w 2009 r. (Dz. U. Nr 33, poz. 263);
  • Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 maja 2006 r. w sprawie poddania kobiet obowiązkowi stawienia się do poboru (Dz. U. Nr 95, poz. 660);
  • Rozporządzenie Ministra ON z dnia 25 czerwca 2004 r. w sprawie orzekania o zdolności do czynnej służby wojskowej oraz właściwości i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach ( Dz. U. Nr 151, poz. 1595 iż 2006 r. Nr 211, poz.1557).


Informacji udzielił Daniel Wodecki, tel. 032 4765065, wew. 27